آشنایی با آلیاژ حافظه دار
آشنایی با آلیاژ حافظه دار
حافظه شکلی چیست؟
یاد شکلی یک خصوصیت مواد گزینش شدهاست که بضاعت و توان به یاد آوردن صورت داده شده در زمان پردازش مکانیکی - حرارتی با اهمیت را داراست و به مواد قابلیت و امکان رجوع به حالت اساسی را چه بسا هنگامی در معرض حرارت قرار میگیرد , می دهد آشنایی با آلیاژ حافظه دار. مواد با خاصیت خاطر شکلی اذن تولید دستگاههای سبک با وضعیت جامد را میدهد که در غیر اینصورت نیاز به به کارگیری از سیستمهای مکانیکی است .
آلیاژهای حافظهدار شکلی ( SMA )
آلیاژهای حافظهدار شکلی نوعی آلیاژ میباشند که بضاعت و توان رجوع به طریق و مقدار دارای اهمیت ( ابتدایی ) خویش را وقتی که در معرض فرآیند بازیابی در میان دو فاز گوناگون بر اثر تغییر و تحول دما قرار می گیرند , دارا هستند . آلیاژهای حافظهدار اگر که تا کرنش برگشتپذیرشان لود نگردند , دارنده خواص فوق ارتجاعی میباشند ( فاز مارتنزیت ) . ولی وقتی که تغییرو تحول صورت از میزان کرنش مذکور بیشتر شود آشنایی با آلیاژ حافظه دار, مبتلا تغییر و تحول شکلهای به یاد ماندنی میشوند ( فاز آستنیت ) . هم اکنون درصورتی که که نیاز به برگشت به صورت نخستین باشد با حرارت دادن میتوان فاز آستنیت را به فاز مارتنزیت تبدیل کرد . در واقع تبدیل مارتنزیت به آستنیت یک مدل تغییر و تحول مکانیکی است و تغییر تحول آستنیت به مارتنزیت یک تغییرو تحول ترمودینامیکی است آشنایی با آلیاژ حافظه دار
. یکی پرکاربردترین آلیاژهای حافظهدار شکلی ترکیبی از نیکل و تیتانیوم ( نایتینول ) است . یکیاز پرکاربردترین آلیاژهای حافظهدار شکلی ترکیبی از نیکل و تیتانیوم ( نایتینول ) است که خواصی همچون قابلیت و امکان جذب انرژی بالا , ایستادگی بسیار در قبال خوردگی و تحمل چرخههای گوناگون بار گذاری و باربرداری را خواهد داشت .
آلیاژهای حافظهدار شکلی ( SMA , فلز هوشمند , فلز حافظهدار , آلیاژ حافظهدار , سیم عضلانی , آلیاژ هوشمند ) گروهی از مواد فلزی می باشند که زمانی در معرض حرارت قرار میگیرند می توانند به حالت یا این که مقدار از گذشته تعریف شده برگردند . بدین مضمون که آلیاژهای حافظهدار شکلی ( SMA ) میتوانند به صورت پلاستیکی در بعضا دماهای نسبتا زیر تغییر و تحول صورت داده و با قرار تصاحب کردن در دماهای فراتر به صورت حساس خویش بازگردند . گفته میگردد که یاد شکلی مو جود درین گونه از SMAها یکطرفه است . در حالیکه آنهایی که ذیل تغییر و تحول صورت قرار می گیرند , بعداز احیا حافظهی دوطرفه داراهستند . آشنایی با آلیاژ حافظه دار
SMA
یک کدام از آلیاژهای حافظهدار شکلی NiTi یا این که آلیاژهای حافظهدار شکلی نیکل - تیتانیوم است که به نیتینول نیز دارای اسم و رسم است . دیگر SMAها عبارتند از مس - روی - آلومینیوم - نیکل و مس - نیکل - آلومینیوم . آلیاژهای حافظهدار شکلی به طور معمول شناخته شده میباشند و در بازار با نامهای تحت به فروش میرسند :
SMA
فلز حافظهدار
سیم عضلانی
فلز هوشمند
آلیاژ حافظهدار
آلیاژ هوشمند
از خاصیت نیتینول , نیکل تیتانیوم میتوان به اثر یاد شکلی , قابلیت و امکان ارتجایی زیاد بالا و توان میرایی بالا اشاره نمود . با تغییر تحول ادغام , عمل مکانیکی و اعمال حرارت , خصوصیات فنی آلیاژهای حافظهدار شکلی NiTi می تواند برای استفادههای یگانه تصحیح شود . آشنایی با آلیاژ حافظه دار
کاربردهای احتمالی یاد شکلی و آلیاژهای فوقالعاده الاستیک عبارتند از :
شافت کاتتر
فریمهای دریچهای
سیمهای سوق دهی ارتودنسی
استنت
سوزن
لوله راهنمای آندوسکوپی
یک آلیاژ حافظهدار شکلی همینطور ممکن است به صورت یک پولاد زودشکن ترموالاستیک تعریف شود که دارنده فاز مارتنزیتی است و از دید بلور متال قابل رجوع است .
درواقع آلیاژهای حافظهدار یا این که SMA ( Shape Memory Alloy ) ها موادی میباشند که خصوصیات حافظهپذیری داراهستند . در صورتی یک آلیاژ حافظهدار یه خرده تغییر و تحول شکل دهد و آنگاه تا دمایی فراتر از دمای تغییرو تحول شکلش گرم شود , میتواند به شکل اول خویش گشوده گردد . آشنایی با آلیاژ حافظه دار
دمای تغییرو تحول فرم , دمای تبدیل فاز آستنیت به مارتنزیت و بالعکس است . این دو فاز , دارنده خاصیت کاملا مختلفی می باشند .
اولی گامهای گزارش شده به جهت کشف اثر حافظهپذیری به سال 1930 بر می گردد . اولاندر و همکارانش اخلاق سوپرالاستیک آلیاژ Au - Cd را در سال 1932 کشف کردند . مورادین و گرینگر در سال 1938 , تشکیل و ناپدید شدن فاز مارتنزیت را با کاهش و ارتقاء دمای آلیاژ Cu آشنایی با آلیاژ حافظه دار